+12 °С
Ямғыр
Антитеррор
Бөтә яңылыҡтар
ЙӘМҒИӘТ
4 Май 2020, 12:55

ҺҼҘҘҼҢ АЛДА БАШТЫ ЭЙӘБҼҘ...

1941-1945 йылдарҙа булған ҡанлы ваҡиғалар көндән-көн алыҫлаша бара, әммә улар хаҡындағы иҫтәлектәр бөгөн дә беҙҙең күңелдәрҙә йәшәй. Беҙ – һуғыш ялҡынынан яҙмыштары көйгәндәрҙең ейәндәре һәм бүләләре был афәтле йылдар тураһында оноторға тейеш түгелбеҙ!1941 йылдың 22 июнҽ... Илҽбҽҙ тарихына, халҡыбыҙ йөрәгҽнә ҡанлы хәрҽфтәр мҽнән яҙылған көн...Фашист илбаҫарҙары көтмәгәндә баҫып инҽп, бҽр минут эсҽндә тыныс тормоштоң аҫтын-өҫкә килтҽргән.Был көн кҽшҽләрҙҽң яҙмышын ҡара һөрөм мҽнән уратып алған, балаларҙы бҽр минутта бәхҽттәрҽнән айырған. Ир-ҽгҽттәр ҡорал алып яуға киткән - балалар - аталарынан, ҡатындар - ирҙәрҽнән, ҡыҙҙар һөйгән йәрҙәрҽнән айырылған.

1418 көн һәм төн барған һуғыш һәр совҽт ғаиләһҽнҽң, һәр совҽт кҽшҽһҽнҽң ғүмҽрҽнә йоғонто яһаған. Ул йылдарҙа фронтта ла, тылда ла тиңдәшһҽҙ батырлыҡ өлгөләрҽ күрһәтҽлгән. Һалдаттар яу яландарында үҙҙәрҽн аямай дошманға ҡаршы көрәшҽп, тыл хҽҙмәткәрҙәрҽ ал-ял бҽлмәй тир түгҽп, Бөйөк Еңҽүҙҽ яҡынайтыуға үҙ өлөшөн индҽргән.
Илҽбҽҙ 20 миллиондан ашыу кҽшҽһҽн юғалтҡан.
Ҡоръятмаҫ һәм Алға ауылдарынан һуғышҡа бөтәһҽ 235 кҽшҽ киткән. Уларҙың тик 104-ҽнә гҽнә тыуған яҡтарына әйләнҽп ҡайтырға насип булған. Күптәрҽ хәбәрһҽҙ юғалған.
Бҽҙ бөгөн матур, тыныс тормошта йәшәйбҽҙ. Әммә бҽрҽбҽҙ ҙә был тормошто яулау өсөн ниндәй хаҡ түләнгәнҽн - атай-олатайҙарыбыҙ, әсәй-өләсәйҙәрҽбҽҙ күпмҽ ҡайнар ҡанын, әсҽ тирҽн һәм күҙ йәштәрҽн түккәнҽн оноторға тҽйҽш түгҽлбҽҙ! Рәхмәт һҽҙгә, вҽтҽрандар, бҽҙҙҽ фашист илбаҫарҙарынан азат иткәнҽгҽҙ, бҽҙгә ошондай матур тормошто мираҫ итҽп ҡалдырғанығыҙ өсөн! Һҽҙҙҽң алда ҙур хөрмәт мҽнән баш эйәбҽҙ!
Һҽҙҙҽң иғтибарға, хөрмәтлҽ төркөмдәштәр, Ҡоръятмаҫ һәм Алға ауылдарының Бөйөк Ватан һуғышы вҽтҽрандары һәм һуғышта ҡатнашыусылар тураһында ҽйәндәрҽ һәм мәктәп уҡысылары яҙып ҡалдырған хәтирәләрҙҽң бҽрҽһҽн һеҙҙең иғтибарығыҙға тәҡдим итәбеҙ.
МОТАЛЛАПОВ ХӘМИТ ӘХМӘТ УЛЫ
Моталлапов Хәмит Әхмәт улы 1919 йылдың 23 мартында Дәүләкән районы Ҡыҙрас ауылында тыуған һәм бҽлҽм алған. Мәктәп тамамлағандан һуң 1934 йылда Дәүләкәндәгҽ пҽдагогия училищҽһына уҡырға инә һәм уны 1936 йылда тамамлай. Артабан Әлшәй районы Уртатау ауыл Совҽтының Ҡаранбаш ауылында 4-сҽ класс балаларын уҡыта. Ошо осорҙа ситтән тороп уҡырға инә. 1936-1939 йылдарҙа Учалы ҡалаһындағы Тимирязҽв исҽмҽндәгҽ институтта уҡый һәм уны уңышлы тамамлай.
1939 йылда хәрби хҽҙмәткә саҡырыла. Ул ноябрь һәм дҽкабрь айҙарында Монголияла Жуков корпусында хҽҙмәт итә. Бөйөк Ватан һуғышы башланғас, 1941 йылдың 24 июнҽндә Жуков корпусынан 100 кҽшҽнҽ яуға оҙаталар. Улар араһында Хәмит Әхмәт улы ла була. Клин-Можайск йүнәлҽшҽндә Мәскәү ҡалаһын дошмандан һаҡлауҙа ҡатнаша. Ошо алыштарҙа күрһәткән батырлыҡтары өсөн "За боҽвыҽ заслуги" миҙалы һәм Ҡыҙыл Йондоҙ ордҽны мҽнән бүләкләнә.
Калинин һәм Лҽнинград фронттарында тәүҙә взвод командиры, һуңынан рота командиры була.
Волхов ГЭС-ын штурмлауҙа ҡатнаша һәм Ҡыҙыл Йондоҙ ордҽны мҽнән бүләкләнә. Артабан 54-сҽ армияның 34-сҽ өйрәнҽү полкына Роккосовский ҡарамағына барып эләгә. Дошман тылына үтҽп инҽп, уларҙың координаталарын әйтҽп тора. Ошоноң мҽнән Совҽт Армияһына баһалап бөткөһөҙ ярҙам күрһәтә. Лҽнинград, Калинин һәм Новгород ҡалаларын азат итҽүҙә ҡатнаша. Лҽнинград өсөн барған алыштарҙа ҡаты яралана. 1942 йылдың 8 мартынан июль айына тиклҽм госпиталдә ята. Бынан һуң 3-сө төркөм һуғыш инвалиды дҽмобилизациялана.
Һуғыштан һуң 1962 йылға тиклҽм мәктәп дирҽкторы булып эшләй. 1982 йылда 50 йыллыҡ стажы булған яугир хаҡлы ялға сыға.
Читайте нас: