-4 °С
Болотло
Бөтә яңылыҡтар
ЙӘМҒИӘТ
28 Июнь 2020, 14:15
Ҡороновирус. Юмореска. Рәзинә Зәйнетдинова (Шоңҡар журналы).
Сәмси ҡарт ҡаты ауырыуға тарыны. Сирҙең дә ниндәйе бит әле, бар донъяны теҙ сүктергән, ҡарабойҙай менән бәҙрәф ҡағыҙҙарын һатыусыларҙы байытҡан коронавирус! Телевизорҙан был зәхмәттең тәүге билдәләрен әйтеп ике көн дә үтмәне, башым үлтереп ауырта, тамаҡ төбө ҡысыта, ҡыл өҙөрлөк тә хәлем юҡ, тип йәйен бажаһынан ҡалған битлекте кейеп, түшәккә ятты ҡарт.
“Юлы, газы, башҡаһы был төпкөлгә килеп етмәгәнде быныһы нисек беҙҙе тапҡан”, – тип әбейе бер-ике көн илаштырҙы ла туҡтаны. Дөрөҫөрәге, яҙмышына күнде шикелле. Хәҙер юҡ-юҡта, исмаһам: “Һыйырҙарым быҙаулай башлаһа, төндәрен уларҙы ҡарарға яңғыҙым нисек сығырмын да бер үҙемдең генә пенсияма нисек йәшәрмен икән?” – тип тә һөйләнмәй тамуҡ киҫәүе. Шатлығынан йәйелгән ауыҙын күрһәтмәҫ өсөн башын баҫып, аҫтыртын ғына йылмайып тик йөрөй. “Ирҙән бер мин генә ҡалғанмы?! Элек йә эсеп, йә өйөр айғыры кеүек һулға сығып китергә күҙҙәре алаҡандап ҡына тороп йонсотто. Хәҙер көнө-төнө өйҙә булғас, тәүлегенә бер нисә тапҡыр ашарына бешереп, мал араһында йөрөп бысранған кейемдәрен йыуып аҙапланам. Тол-фәлән ҡалһам, яңғыҙаҡ әхирәттәрем кеүек өйҙән-өйгә ҡунаҡҡа барышып, иң мөһиме, “Ағинәйҙәр ҡоро”на яҙылып, теттереп йәшәп ҡалырмын. Унда йөрөһәң, көндөң нисек үткәне лә, пенсияның ҡайһы арала килеп еткәне лә һиҙелмәй ҡала, тиҙәр. Аҙна һайын тиерлек үткәрелгән бәлеш, ҡоймаҡ байрамдарында йырлап-бейеп, бер тамағымды нисек тә туйҙырырмын әле”, – тип татлы хыялдарға бирелеп тик йөрөй.
Сәмси ҡарт әбейенең уйҙарын энәһенән-ебенә тиклем үк белеп бөтмәһә лә, тамшанып ҡуйған ирендәренән шулай икәнен һиҙенә. Ни тиһәң дә, илле йылға яҡын бергә йәшәлгән бит. Ым-ишараны ғына түгел, ҡайһы саҡта уйҙарын да уҡып була бергә торған кешеңдең.
Табиптар, коронавирустың эҙемтәләре ике аҙнала ныҡлы асыҡлана, шул арауыҡта кеше араһына сығырға ярамай, ти. Сәмси ҡарттың карантины иһә алдараҡ тамамланды. Дөрөҫөрәге, әбейе нөктә ҡуйҙы. Ауырыу булған өйҙө йыш йыуып-таҙартып торорға ҡуша ана телевизор ҙа. Иләҫ-миләҫ уйҙар солғанышында, етмәһә, әйләнгән һайын ҡулын йыуып, тоҙло һыу менән тамағын сайҡап йөрөп, башта Мөйми ҡарсыҡтың был эшкә ҡулы теймәй торҙо. Шуға ла аҙна самаһы ваҡыттан һуң ғына тотона алды.
Иҙән йыуғанда Сәмси ҡарт ятҡан карауат аҫтында һыулы сепрәге нимәгәлер эләгеп сыҡмағас, фонарь яҡтыртып ҡараны. Ә унда... гонаһ шомлоғо! Әллә бабайы үҙенә үҙе яһалма тын алдырыу аппаратын әтмәләп ҡуйған инде? Булыр ҙа, был заманда үҙеңде үҙең ҡарамаһаң, кемгә хәжәтең бар? Ярҙам ҡулы сит илдәргә генә һуҙыла бит. Әммә ҡарсыҡтың Рәсәй халҡын, яман сирҙән түшәккә ятҡан бабайын йәлләп танауын мышҡылдатыуы, иҙән сепрәгенә эләгеп, бал балы еҫтәре сығып торған көпшә килеп сыҡҡас та туҡтаны.
– Аҡылға бер төрлөләрҙең этлеккә башы шәп эшләй, тигәндәре хаҡтыр. Әммә һыу мейең менән быға үҙеңдең генә башың етмәҫен дә беләм. Кем өйрәтте, әйт! – тип һелкеткәнгә тәне иҙрәп, үҙе тәмле йоҡоға талып барған Сәмси ҡарт һалдат етеҙлеге менән һикереп тә торҙо. Әммә бесәй үҙе инеп-сығып йөрөһөн өсөн махсус тишелгән иҙән ярығына ултыртып ҡуйылған эсемлекте Мөйми ҡарсыҡ һеләүһен етеҙлеге менән тартып сығарып өлгөргәйне инде.
Үҙенең этлегенә ҡушып, йәйен бажаһының ҡырын эштәрен дә һөйләп бирергә тура килде халыҡ дошманына ҡараған кеүек күҙҙәрен таҫырайтып торған ҡарсығына.
...“Бар йүнһеҙлек ҡаланан килә” тигәндәре шулдыр. Үткән йәй ялға ҡайтҡан бажаһы ҡалаға кире юлланғансыға тиклем битлеген сисмәне. Сәмси ҡарттың: “Ҡурҡма, беҙҙә тауыҡ та, сусҡа һалыуы ла күптән үтте ул”, – тигәненә мыйыҡ аша ғына көлдө лә ҡуйҙы. Төймәнән дөйә яһарға яратҡан балдыҙы иһә эште ҡаты тотто:
– Йүткергән килеш аяҡ аҫтында буталып йөрөмә! – тип иренә ятырға ғына ҡушты.
Тыңлаусан балалай бар әйткәнен теүәл үтәгән бажаһын йәлләп тә ҡуйғайны. Бынау йәйге селләлә бар халыҡ һыу инеп ҡомда ҡыҙынғанда тотҡон кеүек ни хәл ултырмаҡ кәрәк! Сер һуңғараҡ сиселде. Икәүләшеп мунсаға барғайнылар. Үҙ алдына күңелле генә көйҙө көйләп йыуынған ҡала ҡунағына ҡарап:
– Ауырыу аш түгел тиһәләр ҙә, һин бирешмәйһең әле. Маладис! – тине.
– Аяҡлы ҡаза – балдыҙыңдың игәүҙәренән берҙән-бер ҡотолоу сараһы шул әлегә, – тине тегенеһе иҫе китмәй генә.
Баҡһаң, ҡатынының мыжыуҙарынан арып китһә, үҙенә үҙе карантин эшләп ала икән. Тамаҡ төбө менән һөйләшеп, ғыжылдаған тауыш сығарып, бер нисә тапҡыр йүткереп алһа, хәләл ефеткенәһе ғауғаға бирелеп, йәһәт кенә битлек кейҙереп тә ҡуя, йоҡларға ла айырым һала, ти. “Фатирҙа йәшереп тотоуы ҡыйыныраҡ. Етмәһә, теге албаҫты ла Шерлок Холмстың һыңары. Еҫкәнеп кенә йөрөй. Ә ауылда лафа. Мин ятҡан карауаттың аҫтында иҙәндә ни өсөн тишек ҡалдырылғанлығын аңламаһам да, бик шәп нәмә икән! Бер аҡбаш төшә лә ултыра. Һеҙгә килгәнсе үк карантинға китә торған көндәрҙе билдәләп, системаның көпшәләрен алдан уҡ әҙерләп килтерҙем”, – тип серен систе.
...Асыуынан шартлар сиккә еткән Мөйми ҡарсыҡ бабайының һөйләгәндәрен көскә тыңлап бөттө лә телефонына йәбеште. Ҡоромағыр кейәүе тағы ла карантиндамы икән?!
Сәмси ҡарт әбейенең уйҙарын энәһенән-ебенә тиклем үк белеп бөтмәһә лә, тамшанып ҡуйған ирендәренән шулай икәнен һиҙенә. Ни тиһәң дә, илле йылға яҡын бергә йәшәлгән бит. Ым-ишараны ғына түгел, ҡайһы саҡта уйҙарын да уҡып була бергә торған кешеңдең.
Табиптар, коронавирустың эҙемтәләре ике аҙнала ныҡлы асыҡлана, шул арауыҡта кеше араһына сығырға ярамай, ти. Сәмси ҡарттың карантины иһә алдараҡ тамамланды. Дөрөҫөрәге, әбейе нөктә ҡуйҙы. Ауырыу булған өйҙө йыш йыуып-таҙартып торорға ҡуша ана телевизор ҙа. Иләҫ-миләҫ уйҙар солғанышында, етмәһә, әйләнгән һайын ҡулын йыуып, тоҙло һыу менән тамағын сайҡап йөрөп, башта Мөйми ҡарсыҡтың был эшкә ҡулы теймәй торҙо. Шуға ла аҙна самаһы ваҡыттан һуң ғына тотона алды.
Иҙән йыуғанда Сәмси ҡарт ятҡан карауат аҫтында һыулы сепрәге нимәгәлер эләгеп сыҡмағас, фонарь яҡтыртып ҡараны. Ә унда... гонаһ шомлоғо! Әллә бабайы үҙенә үҙе яһалма тын алдырыу аппаратын әтмәләп ҡуйған инде? Булыр ҙа, был заманда үҙеңде үҙең ҡарамаһаң, кемгә хәжәтең бар? Ярҙам ҡулы сит илдәргә генә һуҙыла бит. Әммә ҡарсыҡтың Рәсәй халҡын, яман сирҙән түшәккә ятҡан бабайын йәлләп танауын мышҡылдатыуы, иҙән сепрәгенә эләгеп, бал балы еҫтәре сығып торған көпшә килеп сыҡҡас та туҡтаны.
– Аҡылға бер төрлөләрҙең этлеккә башы шәп эшләй, тигәндәре хаҡтыр. Әммә һыу мейең менән быға үҙеңдең генә башың етмәҫен дә беләм. Кем өйрәтте, әйт! – тип һелкеткәнгә тәне иҙрәп, үҙе тәмле йоҡоға талып барған Сәмси ҡарт һалдат етеҙлеге менән һикереп тә торҙо. Әммә бесәй үҙе инеп-сығып йөрөһөн өсөн махсус тишелгән иҙән ярығына ултыртып ҡуйылған эсемлекте Мөйми ҡарсыҡ һеләүһен етеҙлеге менән тартып сығарып өлгөргәйне инде.
Үҙенең этлегенә ҡушып, йәйен бажаһының ҡырын эштәрен дә һөйләп бирергә тура килде халыҡ дошманына ҡараған кеүек күҙҙәрен таҫырайтып торған ҡарсығына.
...“Бар йүнһеҙлек ҡаланан килә” тигәндәре шулдыр. Үткән йәй ялға ҡайтҡан бажаһы ҡалаға кире юлланғансыға тиклем битлеген сисмәне. Сәмси ҡарттың: “Ҡурҡма, беҙҙә тауыҡ та, сусҡа һалыуы ла күптән үтте ул”, – тигәненә мыйыҡ аша ғына көлдө лә ҡуйҙы. Төймәнән дөйә яһарға яратҡан балдыҙы иһә эште ҡаты тотто:
– Йүткергән килеш аяҡ аҫтында буталып йөрөмә! – тип иренә ятырға ғына ҡушты.
Тыңлаусан балалай бар әйткәнен теүәл үтәгән бажаһын йәлләп тә ҡуйғайны. Бынау йәйге селләлә бар халыҡ һыу инеп ҡомда ҡыҙынғанда тотҡон кеүек ни хәл ултырмаҡ кәрәк! Сер һуңғараҡ сиселде. Икәүләшеп мунсаға барғайнылар. Үҙ алдына күңелле генә көйҙө көйләп йыуынған ҡала ҡунағына ҡарап:
– Ауырыу аш түгел тиһәләр ҙә, һин бирешмәйһең әле. Маладис! – тине.
– Аяҡлы ҡаза – балдыҙыңдың игәүҙәренән берҙән-бер ҡотолоу сараһы шул әлегә, – тине тегенеһе иҫе китмәй генә.
Баҡһаң, ҡатынының мыжыуҙарынан арып китһә, үҙенә үҙе карантин эшләп ала икән. Тамаҡ төбө менән һөйләшеп, ғыжылдаған тауыш сығарып, бер нисә тапҡыр йүткереп алһа, хәләл ефеткенәһе ғауғаға бирелеп, йәһәт кенә битлек кейҙереп тә ҡуя, йоҡларға ла айырым һала, ти. “Фатирҙа йәшереп тотоуы ҡыйыныраҡ. Етмәһә, теге албаҫты ла Шерлок Холмстың һыңары. Еҫкәнеп кенә йөрөй. Ә ауылда лафа. Мин ятҡан карауаттың аҫтында иҙәндә ни өсөн тишек ҡалдырылғанлығын аңламаһам да, бик шәп нәмә икән! Бер аҡбаш төшә лә ултыра. Һеҙгә килгәнсе үк карантинға китә торған көндәрҙе билдәләп, системаның көпшәләрен алдан уҡ әҙерләп килтерҙем”, – тип серен систе.
...Асыуынан шартлар сиккә еткән Мөйми ҡарсыҡ бабайының һөйләгәндәрен көскә тыңлап бөттө лә телефонына йәбеште. Ҡоромағыр кейәүе тағы ла карантиндамы икән?!
Читайте нас:
© 2024 Сайт издания "Балкантау"
Зарегистрировано Управлением Федеральной службой по надзору законодательства в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Свидетельство о регистрации СМИ: ПИ №ТУ02-01350 от 09 июля 2015 г.
Директор (баш мөхәррир) Татьяна Анатольевна Сәғәҙиева
Телефон
(347)68 3-28-50
Адресы
453400, Республика Башкортостан, г. Давлеканово, ул. Тукаева, д. 1