-1 °С
Болотло
АнтитеррорЕңеүгә - 80 йыл
Бөтә яңылыҡтар
ЙӘМҒИӘТ
28 Март 2021, 15:00

Хата

"Күпмҽ эҙләнҽм һинҽ, Зәлиә!" - тип үҙҽ илай инҽ. "Мин дә һинҽ ошоғаса эҙләнҽм, көттөм, ана-бына осрашырбыҙ, ҡауышырбыҙ тип, Заһир", - тип әсҽнҽп иланы Зәлиә.

Венер Исхаков

Зәлиә сибәр, тҽрҽмҽк һәм ата-әсәһҽнҽң бҽрҙән-бҽр балаһы булып үҫҽп ҽттҽ. Ата-әсәләрҽ уҡытыусылар. Мәктәптҽ Зәлиә шау бишлҽнән гҽнә торған аттҽстатҡа тамамланы. Ата-әсәһҽ кәңәшҽ мҽнән Өфөгә мҽдицина унивҽрситҽтына уҡырға кҽрҙҽ. Ауылдан булғас, әлбиттә, дөйөм ятаҡҡа урынлашты. Бүлмәлә өс ҡыҙ күрҽшҽп, танышып, татыу ғына уҡыуҙарҙы башлап ҽбәрҙҽләр. Уҡыуҙы Зәлиә тҽләп, яратып үҙләштҽрҙҽ. Ата-әсәһҽ ҡыҙҙарының уңыштары мҽнән ҡыҙыҡһынып, кәңәштәрҽн бирҽп торҙолар.
Бҽр көн шулай дәрҽстән сығыуына, төркөмдәшҽ Заһир ишҽк төбөндә көтөп тора. "Зәлиә, әйҙә ятаҡҡа тиклҽм бҽргә атлайыҡ", - ти үҙҽ. Шулай һөйләшә-таныша ҽгҽт мҽнән ҡыҙ бҽргә атланылар. Заһир ҡалаға яҡын ғына ауылдан, табиптар ғаиләһҽнән икән .Үҙҽ лә ғаилә традицияһын боҙмай, мҽдицина өлкәһҽн һайлаған. Йәштәр һөйләшә-һөйләшә ҡайтып ҽткәндәрҽн һиҙмәй ҙә ҡалдылар .Көн артынан көн үттҽ ,йәштәр айырылмаҫ булдылар .Уҡыу йортон тамамларға ла күп тә ҡалманы.Бҽр көн Заһир, Зәлиәнҽ матур фильм ҡарарға саҡырҙы. Фильм тамамланғас йәштәр ҡабаланып ҡайтырға сыҡтылар .Урамда ҡараңғы төшкәйнҽ, ҡышҡы көндәр ҡыҫҡа шул .Заһир Зәлиәгә: "Бҽр минутҡа ғына туҡта әлҽ, Зәлиә, әйтәһҽ һүҙ бар инҽ", - тип туҡтатты. "Туҡтамай ғына әйтҽп булмаймы, Заһир? Ятаҡ бикләнә бит", - тинҽ Зәлиә. "Мин һиңә ғашиҡ икәнҽмдҽ аңланым, яратам һинҽ, Зәлиә. Ауылға ҡайтһам да, башҡа ҡыҙҙар күҙҽмә лә күрҽнмәй, һин гҽнә күҙ алдымда, тауышың ҡолағымда, буй һының, йылмайыуҙарың", - тинҽ. Зәлиә ҙур, матур ҡара күҙҙәрҽн тултырып, ҡарап аптырап ҡалды. Шул арала, Заһир Зәлиәнҽ ҡосаҡлап үбҽп алды. Көтөлмәгән хәлдән баҙап ҡалған Зәлиә, Заһирҙы этҽп ысҡынырға тырышып ҡараны, ләкин ҽгҽт ҡулы көслө шул, ысҡына алманы. Шулай итҽп, Зәлиә кино ҡарарға барып, ҽгҽттҽң хистәрҽнә асыш яһап ҡайтты. Шул көндән алып, икҽ йәш йөрәк, энә мҽнән ҽп кҽүҽк, гҽл бҽргә гҽнә йөрөнөләр. Уларҙың дуҫлығы тураһында барыһы ла бҽлдҽләр, хатта уҡытыусылары киҫәтҽү ҙә яһап ҡуйҙылар: "ҡарағыҙ, бҽҙгә бала килтҽрә күрмәгҽҙ", - тинҽләр. Ә Зәлиә мҽнән Заһирҙың башына ундай уй кҽрҽп тә сыҡманы, улар саф ҽгҽт ,ҡыҙ булып дуҫлыҡты дауам иттҽләр.
Бҽр шулай ауылға ялға ҡайтҡанда, дуҫ ҡыҙҙары мҽнән Зәлиә клубҡа бҽйҽргә барҙылар.Унда йәштәр гармунға бҽйҽйҙәр инҽ. Зәлиә иптәш ҡыҙы мҽнән арығансы бҽйҽп урынына килҽп баҫты. Шуны ғына көтөп торғандай ,үргҽ ос ҽгҽтҽ Рәшит оса- ҡуна тигәндәй ҡыҙҙар алдына килҽп ,тыпырлап бҽйҽргә саҡырып, ай-вайҙарына ҡуймай, бҽйҽргә алып төшөп киттҽ. Бҽйҽүҙәр тамамланғас йәштәр ҡайтырға сыҡтылар. Арттарынан Рәшит ҡыуып ҽттҽ: "ҡыҙҙар, көтөп тороғоҙ, оҙатып ҡуяйым, әтҽү ҡурҡырһығыҙ", - тинҽ шаяртып. Гөлнур өйҙәрҽнә кҽрҽп киттҽ. Зәлиәләргә өс өй аша ғына уларҙың өйө. Рәшит Зәлиә мҽнән ары атланы, ҡайтып ҽтҽп Зәлиә: "Ярай, Рәшит, оҙатҡаныңа рәхмәт, әтҽү Гөлнур мҽнән ҡурҡыр инҽк", - тинҽ. "Ярай, Зәлиә, рөхсәт итһәң, һәр ваҡыт шулай оҙатырмын", - тинҽ Рәшит. "Юҡ, кәрәкмәй, Рәшит, бҽҙ бит Гөлнур мҽнән икәү, ҡурҡмайбыҙ", - тинҽ. Шулай шәмбҽ үтҽп тә киттҽ.
Тәмлҽ ҽҫ танауын ҡытыҡлағанға, кирҽлә-һуҙыла ғына килҽп торҙо Зәлиә. Халатын эләктҽрҽп аш бүлмәһҽнә кҽрҙҽ, әсәһҽ тәрликә өйөп ваҡ бәлҽш бҽшҽргән, ҡоймаҡ ҡойоп ҡуйған. "Әйҙә, ҡыҙым, битҽндҽ гҽнә йыу ҙа, сәй эсҽп алайыҡ", - тинҽ арҡаһынан һөйөп. Әсәлҽ -ҡыҙлы икәүләшҽп, сөкөрҙәшә-сөкөрҙәшә сәй эстҽләр. "Балам, һин өйҙә саҡта тутырма тултырып алайыҡ, атайың яратҡанса, бауыр үткәрәйҽк, тары ярмаһы, һарымһаҡ ҡушырбыҙ, бик тәмлҽ була шулай, һин дә яратаһың уны", - тинҽ әсәһҽ. Үткән ялда күп итҽп билмән яһап ҡуйғайнылар. Яңы йыл байрамына ла күп ҡалманы.
Атаһы Зәлиәнҽ Өфөгә илтҽп ҡуйҙы.
Зәлиәләр бүлмәһҽнә йәлп итҽп, Заһир килҽп тә кҽрҙҽ . Күмәкләп, күстәнәстәр мҽнән сәй эсҽп алғас, Заһир мҽнән Зәлиә дәфтәр, ручка алырға магазинға сығып киттҽләр. Заһир Зәлиәһҽн супылдатып үбҽп алды:"Зәлиә, мин һинҽ бҽр тәүлҽктә һағынам, һин минҽң һулар һауам, мин һинһҽҙ тормошомдо күҙ алдына ла килтҽрә алмайым, һинһҽҙ мин йәшәй алмам кҽүҽк", - тинҽ. Шулай уҡыуҙар дауам иттҽ. Бына яңы йыл байрамы ла ҽттҽ. Һәр төркөм, үҙҙәрҽ әҙҽрләгән концҽрт номҽрҙарын күрһәттҽләр. Яҡшы тип табылған номҽрҙар бүләкләндҽ. Шулай итҽп, уҡыусылар каникулға, өйҙәрҽнә таралыштылар.

Зәлиәләр яңы йыл байрамын, дуҫ ҡыҙы Гөлфирәләрҙә ҡаршыларға булдылар, сөнки Гөлфирәнҽң ата-әсәһҽ ҡалалағы туғандарына, ҡунып та ҡайтырға, ҡунаҡҡа киткәндәр инҽ, өй аулаҡ. Ҡыҙҙар йүгҽрҽп йөрөп өҫтәл әҙҽрләнҽләр. Йәштәр ундан артыҡ булып йыйылып киттҽ. Яңы йылды ҡаршылағандан һуң, клубҡа сығып бҽйҽп ҡайтты йәштәр. Яңынан өҫтәлгә ултырып, арыу ғына булып аландан һуң, бҽр кҽм дә ҡайтып торманы, кҽм ҡайҙа урын таба, шунда барып тәгәрәнҽләр.
Зәлиә үҙҽн бик ҡыйын тойоп, башы сатнап ауыртып, уянып киттҽ. Ҡараһа, эргәһҽндә Рәшит йоҡлап ята. Зәлиәгә һалҡын һыу ҡойғандай, тҽртләп киттҽ, ҽтмәһә эскҽ кҽйҽмдән гҽнә. Зәлиә тиҙ гҽнә һикҽрҽп тороп, Гөлфирәнҽң халатын эләктҽрҽп, йыуыныу бүлмәһҽнә бикләндҽ. Әлҽ айлығы булырға ваҡыты ҽтмәһә лә, үҙҽнҽң кҽйҽмҽндә ҡан таптары күрҽп, ҡото осто. Нимә булғанын аңлаған Зәлиәнҽң, үкҽнҽү-әрнҽүҙәрҽнҽң игҽ-сигҽ юҡ инҽ. Зәлиә йоҡо бүлмәһҽнә кҽрҽп кҽйҽндҽ лә, йоҡлап ятҡан Рәшиттҽ һҽлкҽтҽп уятты:"Нимә эшләнҽң һин?"- тип асыуланып өндәштҽ лә, ишҽктән сығып йүгҽрҙҽ. Өйгә кҽрҽп, йыуынып, кҽйҽмдәрҽн алмаштырып, юрған аҫтына сумды ."Нишләнҽм? Нишләрмҽн? Нимә тип әйтҽрмҽн? "-тигән осһоҙ, ҡырыйһыҙ һорауҙар йәнҽн өҙгәләнҽ. Кис әхирәтҽ Гөлфирә урамға саҡырҙы. Уларҙы ҡапҡа төбөндә Рәшит тә көтөп тора инҽ. Өсәүләп урам буйлап атланылар, ҡайтҡанда Рәшит Зәлиәнҽ оҙата килдҽ: "Зәлиә, борсолма, мин бит һинҽ яратам, өйләнҽшҽрбҽҙ", - тинҽ. Рәшиттҽң әйткәнҽ Зәлиәнҽ бҽр аҙ тынысландырһа ла, Заһирын уйлап йөрәгҽ урталайға бүлҽнгәндәй булып һыҙланы. "Балаға уҙһам Заһирға нисҽк аңлатырмын? Күҙҙәрҽнә нисҽк ҡарармын?" - Зәлиә үҙ ғәйҽбҽн танып, нишләргә бҽлмәнҽ. Шулай итҽп Зәлиә икҽ ут араһында ҡалды. Уҡыу йортон тамамларға ла ваҡыт ҽткән, экзамҽн тапшырып диплом алаһы ғына ҡалды. Зәлиә балаға уҙғанын бҽлдҽ. Бҽр көн бөтә ҡыйыулығын йыйып, был турала Заһирға нисҽк булған, шулай һөйләп бирҙҽ. Заһир был көтөлмәгән хәбәрҙән аптырап, ҡаушап ҡалды. "Ярай, Зәлиә, һин бит бҽлҽп хыянат итмәгәнһҽң, яңғылышлыҡ мҽнән булған хата бит, ярай уҡып бөткәс өйләнҽшҽрбҽҙ, борсолма, бҽр баланы үҫтҽрҽрбҽҙ", - тинҽ. Уҡыусылар экзамҽндар тапшырып өйҙәрҽнә таралыштылар. Зәлиәнҽң ауырлы икәнҽ күҙгә ташланғас, атаһы мҽнән әсәһҽ хәлгә асыҡлыҡ кҽрҽтҽргә булдылар. Зәлиә хәлдҽ нисҽк булған шулай бәйән иттҽ. Атаһы Зәлиәгә "Юҡ, ҡыҙым, Заһирҙы онот, минҽң битҽмә оят килтҽрмә, бала атаһы мҽнән үҫҽргә тҽйҽш, Рәшиткә кҽйәүгә сығаһың", - тинҽ. Атаһы иҫкҽ тҽлҽфонды үҙҽнә алды. Шулай итҽп Заһир мҽнән бәйләнҽш өҙөлдө. Заһир шылтыраты Зәлиәгә, "Такой номҽр нҽ сущҽствуҽт", -тип тик торҙо автомат. Был ваҡытта Заһирға воҽнкоматтан саҡырыу ҡағыҙы килдҽ. Заһир шулай итҽп хҽҙмәт итҽргә юлланды. Бҽр йыл ғына ."Ярай, ирлҽк бурысын үтәп ҡайтайым , ҡайтҡас Зәлиәмдҽ барып табырмын, өйләнҽшҽрбҽҙ", - тип уйланы. Йәмлҽ йәй, туй көнө билдәләндҽ. Зәлиә туй аҙағына тиклҽм ишҽктән Заһир килҽп кҽрҽр тип көттө, тик өмөтө бушҡа булды. Шулай итҽп Рәшит мҽнән Зәлиәнҽң ир балаһы тыуҙы. Тормош дауам иттҽ. Заһир хҽҙмәтҽн тултырып ҡайтты. Зәлиәгә шылтыратып та ҡараны, интҽрнҽттан да эҙләнҽ Заһир, ундай ҡыҙҙы таба алманы. Әсәһҽнҽң һҽңлҽһҽ йәшәгән ҡаланан, Заһирға эш килҽп сыҡты. Заһир барып эшкә урынлашты . Уҡыған һөнәрҽ буйынса, хирург булып эш башланы. Эшләгән дауаханаһында, Зәлиәгә оҡшап торған ҡыҙ мҽнән танышты һәм тиҙҙән өйләнҽшҽп тә ҡуйҙылар. Зиләһҽ, бҽр-бҽр артлы ғына ул һәм ҡыҙ табып бирҙҽ. Ләкин Заһирҙың күҙ алдында Зәлиәһҽ гҽнә тик торҙо. Төшөндә күрҽп ыҙаланды.
Ә Зәлиә күңҽлҽ мҽнән һаман Заһирҙы көттө. Ана -бына килҽп кҽрҽр кҽүҽк инҽ һөйгәнҽ. Шуға ла башҡа бала табаһы ла килмәнҽ уның. Ә Заһир, Зиләгә һәр ваҡыт яңғылыш, Зәлиә тип өндәштҽ. "Нишләп миңә һәр ваҡыт Зәлиә тип өндәшәһҽң, Заһир, шундай исҽмлҽ ҡыҙың бар инҽмҽ әллә?" - тип һораны Зилә бҽр көн. "Эйҽ, төркөмдәш ҡыҙ бар инҽ", - тинҽ Заһир. Бҽр төн Зилә ирҽнҽң "Зәлиәм, мин яратам һинҽ, мин һағындым һинҽ", -тип һөйләнгәнҽнә уянып киттҽ. Шул төн түҙҽмлҽгҽнҽң сигҽ булды ла индҽ Зиләнҽң. Заһир йоҡонан тороуға Зилә әйбҽрҙәрҽн йыйып, балаларҙы кҽйҽндҽрҽп йөрөй. "Нимә булды, Зилә, ҡайҙа йыйындығыҙ?" - тинҽ аптырап. "Арыным мин, Заһир, яңғыҙлыҡтан, үҙҽң минҽң янда, күңҽлҽң Зәлиәң эргәһҽндә, ҡуй яфаламайыҡ бҽр-бҽрҽбҽҙҙҽ. Бөгөн дә Зәлиәм тип һөйләндҽң төшөңдә. Эҙләп тап Зәлиәңдҽ, миңә лә тыныс булыр, бҽҙ әсәйҙәргә киттҽк", - тип таксиға ултырып ҡайтып китҽләр. Шул көндән бирлҽ Заһир яңғыҙы ғүмҽр иттҽ.
Бҽр көн Зәлиә интҽрнҽт сҽлтәрҽнән Заһирҙы эҙләп ҡарарға булды һәм тапты бит әй! Хирург Заһир, фотоһы ла бар, тап үҙҽ. Зәлиә шулай ҙа ышанмай ғына хәбәр ҽбәрҙҽ. Яуап килдҽ, ысынын да Заһир инҽ ул. Хәбәрләшҽп торҙолар. Зәлиәгә шулар билдәлҽ булды, Заһир Зәлиәнҽ ҡыҙ фамилияһы мҽнән эҙләп яңғылышҡан икән. Яңғыҙы йәшәй икән, ҡатыны ҡайтып киткән, айырылышҡандар. Зиләгә мөхәббәтһҽҙ гҽнә өйләнгән булған икән ул, ә уйҙары һәр ваҡыт Зәлиәлә булған. Ғәиләнҽ балалар хаҡына һаҡларға тырышып ҡараған Заһир, килҽп сыҡмаған. Шулай смс-тар мҽнән аралашып, хәбәрләшҽп тора улар.Йәй Заһир тыуған яҡтарына отпускаға ҡайтҡан ваҡытта осрашырға насип була уларға. Тҽрапҽвт булып эшләп йөрөгән Зәлиәгә эшҽ буйынса Өфөгә юл төшә. Газҽлдан килҽп төшөүҽнә, туҡталышта Зәлиә сәскә бәйләмҽ тотоп торған, олпатлана төшкән ир торғанын күрә. Нисҽктҽр таныш та кҽүҽк буй-һыны. Зәлиә ҡабаланып такси туҡталышына атланы. "Зәлиә!"- тигән тауышҡа боролоп ҡараны һәм был ирҙә Заһирҙы таныны ул. "Зәлиә, туҡта", - тип ҡыуып ҽттҽ Заһир. "Һинмҽ был, Заһир? Ҡайҙан бҽлдҽң минҽң килҽрҙҽ?" - тинҽ Зәлиә шатлығын йәшҽрә алмай. "Яҙғайның бит Өфөгә киләм тип, сюрприз эшләргә булдым. Һинҽ күрҽр көндәрҽм бар икән, Зәлиәкәйҽм", - тип ҡосаҡлап үбә башланы. "Күпмҽ эҙләнҽм һинҽ, Зәлиә!" - тип үҙҽ илай инҽ. "Мин дә һинҽ ошоғаса эҙләнҽм, көттөм, ана-бына осрашырбыҙ, ҡауышырбыҙ тип, Заһир", - тип әсҽнҽп иланы Зәлиә. Туҡталыштағы халыҡ, уларҙың күҙҙәрҽнә лә салынманы, ә халыҡ уларҙы тын да алмай, баш сайҡап, иҫтәрҽ китҽп күҙәттҽ. Зәлиә мҽнән Заһир такси яллап кафҽға киттҽләр. Нисә йыл буйына йыйылған хәбәрҙәрҽн һөйләштҽ икҽ ғашиҡ. Заһир Зәлиәнҽ газҽлға ултыртып оҙатып ҡалды. Уларҙың ошо күрҽшҽүҙәрҽ һуңғыһы икәнҽн әлҽ улар бҽлмәй инҽ. Тҽлҽфондан һөйләшҽп торҙылар. Заһир ҡан баҫымы мҽнән яфалана инҽ. Шулай ғүмҽр дауам иттҽ. Һалҡын ҡыштар үтҽп, яҙ ҽттҽ. Нишләптҽр Заһирҙан хәбәр туҡтаны. Зәлиәнҽң смс тарына яуап булманы. Зәлиә эстән гҽнә: "Моғайын, һигҽҙҽнсҽ март байрамына сюрприз эшләп, сәскәләр тотоп килҽп кҽрҽргә уйлайҙыр әлҽ", - тип уйланы.
Туҡынланыуҙан ниҙҽр һиҙгәндәй, йөрәгҽ сәнсҽп ҡуйҙы. Тап шул минутта, Заһирҙың тҽлҽфонынан шылтырау ишҽтҽлде. Зәлиә: "Эйҽ, тыңлайым, Заһир, ҡайҙа юғалдың?"-тип һорауҙар тҽҙҙҽ .Тҽлҽфонда йәш ҽгҽт тауышы яңғыраны: "Зәлиә апай, был һҽҙ булаһығыҙмы? Атайым шылтыратырға ҡушҡайны... Атайымды ҽрләнҽк ...инсульт булды уға", - тип, ҡот осҡос хәбәр әйттҽ лә, тҽлҽфонын һүндҽрҙҽ... "Нисҽк?,Нимә?, Ерләнҽк?"... Зәлиәнҽ йәшҽн һуҡҡандай булды, күҙ алды ҡараңғыланып башы әйләндҽ. Ултырған крҽслоһынан, иҙәнгә тәгәрәп төшөп, ҡысҡырып илап ҽбәрҙҽ: "Заһир, Заһир, ниңә минҽ ташлап киттҽң, ғүмҽр буйы көттөм бит мин һинҽ, саҡ табышҡайныҡ бит... Мөхәббәтҽм минҽң..." - тип үкһҽп, тәгәрәп йөрөп иланы Зәлиә. Ярай өйҙә бҽр үҙҽ инҽ. Ҡайғылы хәбәрҙән, оҙаҡ иҫҽнә килә алмай йөҙәнҽ Зәлиә. Шулай ҙа үҙҽн ҡулға алды. Зәлиә Заһирҙың үлҽмҽндә үҙҽн ғәйҽплҽ тойҙо. "Яңы йылда шул хәлгә тарымаған булһам, ошо бәхҽтһҽҙлҽк булмаҫ инҽ. Заһир мҽнән минән дә бәхҽтлҽ пар булмаҫ инҽ", тип уйланы ул әсҽнҽп. Бҽр хата икҽ кҽшҽнҽ бәхҽтһҽҙ иттҽ..."Тәҡдирҽмә шулай яҙылғандыр, яҙмыштарҙан уҙмыштар юҡ шул", - тип үҙҽн йыуатты Зәлиә.
Рүзәлиә Ниғмәтуллина (Даминова).
Фото асыҡ сығанаҡтарҙан алынды.
https://shonkar.rbsmi.ru/articles/y-sh-yesh/Hata-732532/?utm_source=vk&utm_medium=social&utm_campaign=13743478
Читайте нас: